Devotshmëria ndaj Allahut është përmbledhëse e mirësive dhe ruajtëse e begative. Cilësi e lavdëruar që më së shumti përmendet në Kur’an dhe nuk ka mirësi të dynjasë dhe të ahiretit dhe as të jashtme e të brendshme vetëm se devotshmëria është fortifikatë dhe mbrojtëse e tyre.
Ajo është porosia e Allahut për të hershmit dhe për ata të vonshmit: “Ne i kemi porositur ata që u është shpallur Libri para jush dhe juve: “Frikësojuni Allahut!” . (En-Nisa: 131)
Ajo është thirrja e të Dërguarve dhe stema dhe parulla e evliave. Çdo i Dërguar popullit të vet i thoshte: “… A nuk frikoheni” , dhe evlijatë e Allahut janë ata që besojnë dhe që i frikësohen Allahut.
Baza e devotshmërisë është që të vendos robi parambrojte mes vetes së tij dhe asaj që i frikohet dhe i ruhet. Allahu i Madhëruar është i Denjë për t’u pasur frikë, për t’u madhëruar dhe fisnikëruar.
Devotshmërinë Aliu, Allahu qoftë i kënaqur me të, e përshkruam si: “Frika nga i Madhërishmi, të vepruarit me Kur’anin, të kënaqurit me pak dhe përgatitja për Ditën e Kiametit” .
I devotshmi ndaj Allahut gjithmonë ecën i kujdesshëm, i ruhet gjynaheve, kërkon mbrojtje nga sprovat, frikërespekti ndaj Allahut është gjithmonë prezent në zemrën e tij, i largohet epsheve e pasioneve dhe dëshirave e ëndjeve.
Devotshmëria e arrin kulmin atëherë, siç thotë Ebu Derda, Allahu qoftë i kënaqur me të, kur robi i frikohet Allahut që mos t’i bëjë gjynah edhe sa një thërrmijë dhe derisa nga frika largohet nga diçka që e sheh si hallall që të mos bie në haram dhe të bëhet pengesë mes tij dhe mes haramit. Allahu ia qartësoi robërve të Tij në Kur’an dhe tha: “kush ka bërë ndonjë të mirë, qoftë sa një thërrmijë, do ta shohë atë, e kush ka bërë ndonjë të keqe, qoftë sa një thërrmijë, do ta shohë atë” . (Ez-Zelzele: 7-8)
Në Kur’an të devotshmit përshkruhen me shumë cilësi të larta e të veçanta dhe përmendja e cilësive të tyre të mahnit. Të devotshmit në librin e Allahut përshkruhen se janë: “Të cilët besojnë në të fshehtën, falin namazin dhe japin nga ajo që u kemi dhënë Ne; dhe për ata që besojnë në atë që të është shpallur ty (o Muhamed), në atë që është shpallur përpara teje dhe që me bindje i besojnë jetës tjetër” . (El-Bekare: 3-4)
I devotshmi në Kur’an përshkruhet se: “Beson Allahun, Ditën e Fundit, engjëjt, Librin dhe profetët; e atij që me vullnet jep nga pasuria e vet për të afërmit, jetimët, të varfrit, udhëtarët e mbetur rrugës, lypësit dhe për lirimin e të robëruarve; e atij që fal namazin dhe e jep zeqatin; dhe e atyre që i plotësojnë premtimet, kur marrin përsipër diçka; e atyre që durojnë në kohë skamjeje, sëmundjeje dhe lufte. Këta janë besimtarët e vërtetë dhe këta janë ata që e kanë frikë Allahun” . (El-Bekare: 177)
Të devotshmit në Kur’an përshkruhen se janë: “Të cilët japin lëmoshë edhe kur janë në mirëqenie, edhe kur janë në vështirësi, e mposhtin zemërimin dhe ua falin fajet njerëzve. Allahu i do bamirësit. Për ata që, kur bëjnë vepra të turpshme ose i bëjnë dëm vetes, e kujtojnë Allahun, i kërkojnë falje për gjynahet e tyre – e kush i fal gjynahet përveç Allahut? – dhe nuk ngulmojnë me vetëdije në gabimet që kanë bërë” . (Ali Imran: 134-135)
Devotshmëria i hap dyert e zemrave të mbyllura: “Prandaj ruajuni Allahut! Allahu ju mëson ju” . (El-Bekare: 282) Udhëzimi i Kur’anit nuk vjen përveç se në ato zemra të pastra dhe të shëndosha të cilat i largohen rrugëve të devijimit dhe shkatërrimit.
Me devotshmëri arrihet të dallohet e vërteta nga e kota dhe të arrihet deri tek drita nëpërmjet të cilës zgjerohen gjokset: “O ju (ithtarë të Librit) që besuat (në Musain dhe Isain), ruajuni Allahut dhe besoni në të Dërguarin e Tij (Muhamedin), se Ai do t’ju dhurojë pjesë të dyfishtë nga mëshira e Vet, do t’ju japë dritë, me ndihmën e së cilës do të ecni dhe do t’ju falë; Allahu është Falës dhe Mëshirëplotë” . (El-Hadid: 28)
Të devotshmit e kanë të garantuar vendin e parë për ndershmëri: “Më i nderuari prej jush tek Allahu është ai që i frikësohet më shumë” . (El-Huxhurat: 13)
Allahu i pranon veprat vetëm se nga të devotshmit: “Allahu pranon vetëm prej të devotshmit” . (El-Maide: 28)
Ata janë të shpëtuarit nga zjarri i Xhehenemit: “Dhe nuk ka asnjë prej jush që të mos arrijë tek ai (Xhehenemi). Kjo është vendosur prerazi nga Zoti yt. Pastaj do t’i shpëtojmë ata që kanë qenë besimtarë dhe do t’i lëmë keqbërësit të gjunjëzuar në të” . (Merjem: 71-72)
Ata janë fitimtar të Xhenetit të Allahut: “Ky është Xheneti që Ne ua japim në trashëgim robërve Tanë të përkushtuar” . (Merjem: 64)
Aliu, Allahu qoftë i kënaqur me të, kur i përshkroi të devotshmit tha: “Ata janë të ndershmit, kur flasin, flasin drejtë, veshja e tyre është ekonomike, të ecurit e tyre është modeste, sytë e tyre i mbrojnë nga harami, e dëgjojnë vetëm se atë që ju bën dobi, Krijuesin në zemrat e tyre e madhështojnë, çdo gjë tjetër jashtë Tij në sytë e tyre është e vogël, zemrat i kanë të përmalluara, askujt nuk i bëjnë dëm, kërkesat e tyre në dynja janë të vogla, nderin e kanë të mbrojtur, e din se me bë durim disa ditë të shkurta pas saj do të vijnë ditë të rehatshme e të gjata, natën falen dhe lexojnë Kur’an, kërkojnë shpëtim dhe mëshirë, nuk kënaqen me pak nga veprat e mira, Allahut i frikohen, bëjnë durim në vështirësi, falënderojnë për begatitë, gabimet e tyre janë të pakta dhe nga ta shpresohet e mira dhe nga sherri i tyre njerëzit janë të mbrojtur” .
Sinqeriteti i devotshmërisë del në shesh dhe qartësohet vetëm atëherë kur devotshmëria e robit është e njëjtë si në publik ashtu edhe në fshehtësi. I Dërguari i Allahut, alejhi salatu ue selam, i tha Muadhit, Allahu qoftë i kënaqur me të: “Frikoju Allahut kuqo që të jesh” . Në të njëjtin kuptim aludon fjala e Allahut: “Dhe frikësojuni Allahut, me emrin e të Cilit ju kërkoni të drejtat e ndërsjella dhe ruani lidhjet farefisnore. Se vërtet, Allahu është përherë Mbikëqyrës mbi ju” . (En-Nisa: 1)
Mbikëqyrja nuk është diç tjetër pos dija e zemrës për afërsinë e Zotit. Imam Shafiu, Allahu e mëshiroftë, thotë: “Gjërat janë tri: bujaria kur posedon pak, frika nga Allahu në vetmi, fjala e vërtetë tek ai që shpreson apo nga ai frikohesh” .
Çudi, o robër të Allahut, me ata që i frikohen gjynaheve para krijesave të Allahut kurse në vetmi e paraqet atë para Allahut. A nuk u vjen turp nga Allahu? A ka më të devijuar se ai i cili paraqitet para njerëzve me veprat e mira dhe e lufton me të keqe atë që është më pranë tij se damari i qafës së vet.
Kur njeriu e godet ndonjë sprovë dhe e mbisundojnë epshet në atë moment, devotshmëria në këtë rast e luan rolin e vet. I devotshmi shumë shpejt i kthehet Zotit të tij dhe i mbështetet mëshirës së Tij dhe ik nga shejtani i tij: “Ata që i frikësohen Allahut, kur u vjen ndonjë mendim i lig nga djalli, i kujtojnë (urdhrat e Tij), e atëherë e shohin rrugën e drejtë” . (El-A’raf: 201); “Për ata që, kur bëjnë vepra të turpshme ose i bëjnë dëm vetes, e kujtojnë Allahun, i kërkojnë falje për gjynahet e tyre – e kush i fal gjynahet përveç Allahut? – dhe nuk ngulmojnë me vetëdije në gabimet që kanë bërë” . (Ali Imran: 135)
Të devotshmit i kanë gradat më të larta në mesin e besimtarëve. Po ashtu mëkatari kur pendohet kjo nuk do të thotë se mbetet në fund të karvanit, po nëse pendimi i tij është i sinqertë dhe i drejtë atëherë ai ka aftësi t’i arrijë gradat më të larta: “pra, për këta do të ketë si shpërblim falje madhështore (të gjynaheve) nga ana e Zotit të tyre dhe kopshte, nëpër të cilët rrjedhin lumenj dhe ku do të qëndrojnë përherë. Sa shpërblim i bukur është ky për ata që punojnë (vepra të bukura)!” . (Ali Imran: 136)
Na mbetet ta cekim edhe një shtyllë të rëndësishme që e neglizhojnë plot nga robërit e Allahut e ajo është të drejtat e robërve karshi të drejtave të Allahut. Ibën Rexhebi, Allahu e mëshiroftë, thotë: “Plot nga robërit e Allahut që kujdesen për të drejtat e Allahut dhe i frikohen dhe i nënshtrohen Atij i neglizhojnë të drejtat e njerëzve në tërësi apo pjesërisht. Bashkimi mes të drejtave ndaj Allahut dhe ndaj krijesave është shumë e shtrenjtë dhe këtë gradë e kanë plotësuar të Dërguarit dhe të devotshmit” . Disa të mençur kanë thënë: “Nga gjërat e shtrenjta është morali i mirë kur atij i shtohet edhe feja dhe vëllazëria e mirë kur asaj i shtohet edhe besnikëria” .
Në Kur’an nga cilësitë e të devotshmëve ceken se ata: “e mposhtin zemërimin dhe ua falin fajet njerëzve. Allahu i do bamirësit” . (Ali Imran: 134)
Devotshmëria e luan rolin e vet tek të devotshmit kur zemërohen dhe e mposht atë dhe nuk e lejon që të nxirret zemërimi jashtë gjoksit të robit. Mposhtja e zemërimit tek të devotshmit nuk mbetet vetëm se me kaq po atë e pason falja dhe toleranca dhe kjo është cilësi vetëm se e të devotshmëve bamirësve.
O muslimanë, sa herë është përmendur devotshmëria në Librin e Allahut, dhe sa herë është ndërlidhur me mirësi, dhe sa herë i është premtuar shpërblimi të devotshmëve dhe sa herë është cekur se ajo është kusht i shpëtimit në këtë dynja dhe ahiret?!
Nëse doni ta dini lexoni ajetet ku Allahu ia bën me dije robit se e shoqëron kudo që shkon: “Frikësojuni Allahut dhe dijeni se Allahu është me ata që ruhen nga të këqijat” . (El-Bekare: 194); “Vërtet, Allahu është me ata që e kanë frikë dhe që janë punëmirë” . (En-Nahl: 128)
Lexoni ajetet e shpërblimit të dynjasë dhe mirësive të saj të bekuara si rezultat i devotshmërisë: “Sikur ata të besonin dhe të ruheshin (nga gjynahet), shpërblimi i Allahut do të ishte më i mirë. Ah, sikur ta dinin ata!” . (El-Bekare: 103); “Sikur banorët e atyre qyteteve të besonin dhe të ruheshin prej gjynaheve, Ne do t’u dërgonim bekime nga qielli dhe toka, por ata mohuan, prandaj i dënuam për atë që bënë” . (El-A’raf 96); “Atij që i frikësohet Allahut, Ai do t’i gjejë rrugëdalje (nga çdo vështirësi) dhe do t’i japë risk prej nga nuk e pret” . (Et-Talak 2-3); “Atij që i frikësohet Allahut, Ai do t’ia lehtësojë çështjen” . (Et-Talak: 4); “atëherë ata që ruhen nga të këqijat dhe kryejnë vepra të mira, nuk do të frikësohen e as do të pikëllohen” . (El-A’raf: 35)
Lexoni ajetet e shpërblimit të ahiretit dhe begative të Xhenetit: “Ndërkaq, ata që i frikësohen Zotit, do të kenë dhoma të ngritura mbi njëra-tjetrën, pranë të cilave rrjedhin lumenj. Ky është premtimi i Allahut; Allahu nuk e shkel premtimin e Vet” . (Ez-Zumer: 20); “Vërtet, besimtarët e devotshëm do të jenë në kopshtet e Xhenetit, ku rrjedhin lumenj në kuvendin e së vërtetës (në Xhenet), tek një Sundues i Plotfuqishëm” . (El-Kamer: 54-55); “Punëdrejtët do të jenë mes hijesh e burimesh, si dhe frutash nga ato që dëshirojnë. (Do t’u thuhet) “Hani e pini e ju bëftë mirë, (si shpërblim) për atë që keni punuar” . (El-Murselat: 41-43)
O muslimanë, devotshmëria është furnizimi më i mirë dhe porositni njëri-tjetrin me të sepse ajo është porosia më e mirë. Jezid ibën Seleme, Allahu qoftë i kënaqur me të, erdh tek i Dërguari i Allahut, lavdia dhe paqja qofshin mbi të, dhe i tha: O i Dërguar i Allahut, kam dëgjuar nga ti shumë hadithe dhe frikohen se mos do të më harrohen të parët nga të fundit. Tregoma ndonjë hadith që është përmbledhës. I Dërguari i Allahut, alejhi salatu ue selam, i tha: “Frikoju Allahut në atë që e di” .
Të parët e tanë gjithmonë porosisnin në të. Ceket se Omer ibën Abdulaziz, Allahu e mëshiroftë, i shkroi një njeriut dhe i tha: “Të porosis në devotshmëri ndaj Allahut, ku nuk pranon tjetër përveç saj, dhe nuk mëshiron vetëm se të devotshmit dhe nuk përqendron vetëm se në të. Ata që këshillojnë në të janë të shumtë kurse që i përmbahen të paktë. E lus Allahun të më bën mua dhe ju nga të devotshmit” .
Po ashtu shkroi një tjetër dhe e porositi shokun e vet: “Të porosis në devotshmëri ndaj Allahut. Ajo është gjëja më fisnike që e fsheh dhe më e mira që e paraqet dhe më e ndershmja që e deponon. E lus Allahun që të më ndihmojë mua dhe juve në të dhe të na shpërblejë nga mirësitë e Tij” .
Shejh Dr. Salih El Humejd
Nga arabishtja: Irfan JAHIU