Stresi ndodh kur përballeni me një sfidë ose kërkesë në jetë, duke shkaktuar tension fizik ose emocional. Edhe pse të gjithë e përjetojnë stresin, ai mund të jetë i dëmshëm për shëndetin tuaj nëse zgjat për një kohë të gjatë. Këtu janë disa nga mënyrat se si stresi ndikon në shëndetin tuaj dhe çfarë mund të bëni për këtë.
Çfarë Është Stresi?
Stresi është reagimi juaj emocional dhe fizik ndaj një sfide ose kërkese. Kur jeni në rrezik, truri dërgon sinjale – si kimike ashtu edhe përmes nervave – në gjëndrat mbiveshkore, të cilat ndodhen mbi çdo veshkë. Këto gjëndra prodhojnë hormone si kortizoli dhe adrenalina, të cilat mund të rrisin:
- Vigjilencën
- Presionin e gjakut
- Sheqerin në gjak
- Frymëmarrjen
- Rrahjet e zemrës
- Tensionin e muskujve
- Djersitjen
Stresi afatshkurtër ose akut largohet shpejt, si për shembull kur keni një debat me dikë ose kur largoheni nga një zjarri në shtëpi.
Si Ndikon Stresi Kronik në Trupin Tuaj?
Stresi kronik është kur stresi është i vazhdueshëm dhe zgjat me javë ose edhe më gjatë. Kur stresi juaj zgjat për një kohë të gjatë, si në rastin e vështirësive financiare, trupi juaj vazhdon të qëndrojë në një gjendje vigjilence dhe kjo shkakton simptoma psikologjike dhe fizike.
Përkeqësimi i Astmës
Stresi dhe emocionet e forta janë njohur si faktorë që shkaktojnë kriza astmatike. Nëse keni astmë, është e mundur që këto emocione dhe stresi të përkeqësojnë simptomat tuaja. Kjo ndodh sepse stresi ndikon në frymëmarrjen tuaj – madje edhe nëse nuk keni astmë.
Probleme me Sistemin Gastrointestinal
Kur jeni të stresuar ose të shqetësuar, hormonet e çliruara mund të ndërhyjnë në tretje, duke shkaktuar probleme si:
- Kapsllëk
- Diarre
- Dispepsi
- Humbje oreksi
- Të përziera
- Ulçera gastrike
- Kriza të zorrëve
Në veçanti, sindroma e zorrës së irrituar (IBS), e cila karakterizohet nga dhimbje dhe periudha të kapsllëkut dhe diarresë, mendohet se ndikohet pjesërisht nga stresi.
Rënia e Flokëve
Rënia e flokëve mund të ndodhë pas një periudhe stresuese në jetën tuaj. Kur stresi largohet, rënia e flokëve ndalon. Mund të duhen nga gjashtë deri në nëntë muaj që flokët të rriten sërish në volumin e tyre normal.
Probleme të Zemrës
Reagimi fillestar i trupit ndaj stresit është rritja e rrahjeve të zemrës. Stresi i vazhdueshëm rrit presionin e gjakut duke rritur ngushtimin e enëve të gjakut, duke çuar në rrezik më të lartë për probleme kardiovaskulare si hipertensioni, kolesteroli i lartë dhe sulmet në zemër.
Dhimbje Koke
Stresi mund t’ju shkaktojë dhimbje koke të tipit tensioni ose migrenë, qoftë gjatë stresit apo pas periudhës së tij.
Sheqer i Lartë në Gjak
Stresi është i njohur për rritjen e sheqerit në gjak dhe nëse keni diabet të tipit 2, mund të zbuloni se sheqeri juaj është më i lartë kur jeni nën stres.
Pagjumësia
Stresi mund të shkaktojë një gjendje hiperzgjimi, ku njerëzit nuk ndihen të përgjumur. Ngjarjet stresuese madhore mund të shkaktojnë pagjumësi që kalon kur stresi largohet. Megjithatë, ekspozimi i zgjatur ndaj stresit kronik mund të prishë gjumin dhe të kontribuojë në çrregullime të gjumit.
Probleme me Kujtesën dhe të Mësuarit
Stresi ndikon në të mësuarit dhe kujtesën, veçanërisht në mjediset arsimore, për shkak të provimeve, vlerësimeve dhe afateve.
Probleme në Performancën në Punë
Stresi në vendin e punës mund të përkeqësojë stresin që ndjeni në jetën tuaj personale, duke çuar në produktivitet të ulët dhe pakënaqësi.
Si të Menaxhoni Stresin
Pavarësisht nga mënyrat e ndryshme që stresi ndikon në mendjen dhe trupin tuaj, ekzistojnë mënyra për të ulur dhe menaxhuar stresin. Ja disa këshilla:
- Bëni ushtrime të rregullta fizike.
- Provoni aktivitete relaksuese si meditimi, yoga ose ushtrime për relaksimin e muskujve.
- Sigurohuni që të flini mjaftueshëm çdo natë.
- Punoni për të përmirësuar aftësitë tuaja të menaxhimit të kohës.
- Kërkoni mbështetje nga miqtë dhe familja.
Një Rishikim i Shpejtë
Jeta mund të jetë stresuese. Nëse përjetoni stres kronik, trupi juaj dhe mirëqenia e përgjithshme janë të ndikuara, por ka shumë mënyra për të menaxhuar stresin.