A duhet ta tregoj që dikush po kopjon, dhe a është mëkat nëse nuk tregoj kush është?

Pyetje:
A jam i detyruar t’i tregoj mësuesit nëse shoh dikë duke kopjuar gjatë provimit ose testit, apo mjafton t’i paralajmëroj vetë nxënësit që të mos kopjojnë? A më shkruhet mëkat nëse ia tregoj mësuesit rastin e kopjimit, por pa ia përmendur emrin personit që e ka bërë?

Përgjigje:
Falënderimet e plota i takojnë Allahut…

Kopjimi gjatë provimeve është një veprim i gabuar që duhet trajtuar ashtu si çdo veprim tjetër i ndaluar. Në fillim, ky gabim duhet ndaluar me fjalë. Prandaj, nëse sheh dikë duke kopjuar, këshilloje të ndalojë. Nëse nuk e ndalon, paralajmëroje se do ta raportosh tek mësuesi ose mbikëqyrësi. E nëse vazhdon, atëherë njoftoje mësuesin ose mbikëqyrësin që ata të marrin masa, sepse një gabim që nuk ndalet me këshillë, duhet ndaluar me dorë — dhe mësuesi është ai që ka autoritetin për ta ndalur me “dorën” e tij, pra me autoritetin që i jepet në atë rol.

Në përmbledhjen e fetvave të dijetarit të njohur, Shejkh Ibn Uthejmin (Allahu e mëshiroftë), është përmendur:
“Një nxënës pyeti: ‘Nëse e shoh një nxënës tjetër duke kopjuar apo duke u përpjekur të kopjojë, a jam i obliguar ta raportoj, apo mund të them se kjo nuk është përgjegjësia ime?’
Përgjigja: ‘Ai është i detyruar ta raportojë, pasi kjo hyn në kuadrin e bashkëpunimit për të mirën dhe devotshmërinë.’”

Gjithashtu, ka më shumë mundësi që të jetë obligim të përmendet edhe emri i personit që po kopjon, nëse kjo është mënyra e vetme për të parandaluar vazhdimin e kopjimit. Nëse mësuesi nuk informohet për identitetin e atij që kopjon, ka frikë që përgjegjësia ende nuk largohet nga ti, sidomos nëse ai person vazhdon të kopjojë.

Allahu e di më së miri.