Keni provuar ndonjëherë të ngisni një skuter ose biçikletë elektrike? Prakticiteti, përballueshmëria dhe argëtimi i këtyre mjeteve të “mikromobilitetit” janë të padiskutueshme. Por, ndonjëherë ato mund të duken edhe pak të rrezikshme.
Në fakt, numri i aksidenteve që përfshijnë biçikleta dhe skuterë elektrikë është në rritje. Kjo ndoshta nuk është për t’u habitur, duke pasur parasysh rritjen e madhe të popullaritetit të tyre. Për më tepër, përdoruesit shpesh i përdorin me shpejtësi të lartë, pranë makinave dhe këmbësorëve, në rrugë dhe trotuare që nuk janë projektuar për këto mjete.
Risi të tilla si biçikletat dhe skuterët elektrikë vijnë me disa të meta. Si mund t’i minimizojmë rreziqet e aksidenteve?
Biçikletat elektrike, skuterët elektrikë dhe dëmtimet
Nga viti 2018 deri në 2022, shitjet e biçikletave elektrike janë rritur nga rreth 250,000 në më shumë se një milion në vit. Edhe qiratë e skuterëve dhe biçikletave elektrike janë rritur ndjeshëm. Me popullaritetin e tyre në rritje, dhomat e emergjencës po përballen me shumë më tepër njerëz të lënduar gjatë përdorimit të këtyre mjeteve.
Një studim i vitit 2024 i publikuar në JAMA Network Open e thekson këtë fakt. Studiuesit përdorën të dhëna nga Sistemi Kombëtar i Mbikëqyrjes së Lëndimeve Elektronike në SHBA. Ata analizuan kujdesin emergjent midis viteve 2017 dhe 2022 për personat e lënduar gjatë përdorimit të një biçiklete ose skuteri elektrik, krahasuar me ata që përdornin biçikleta dhe skuterë konvencionalë.
Çfarë zbuloi studimi?
Gjatë periudhës gjashtëvjeçare, rreth tre milionë njerëz që ngisnin biçikleta, skuterë elektrikë ose konvencionalë kërkuan kujdes në dhomën e emergjencës, përfshirë rreth 45,500 përdorues të biçikletave elektrike, 190,000 të skuterëve elektrikë dhe 2.5 milionë të biçikletave konvencionale dhe 305,000 të skuterëve konvencionalë.
Disa tema të përbashkëta u vunë re për mikromobilitetin elektrik:
Rritje e madhe e kujdesit emergjent
- Dëmtimet me biçikletat elektrike u dyfishuan çdo vit, nga 751 në vitin 2017 në 23,493 në vitin 2022.
- Dëmtimet me skuterët elektrikë u rritën me më shumë se 45% çdo vit, nga 8,566 në vitin 2017 në 56,847 në vitin 2022.
Sjellje më të rrezikshme
- 43% e përdoruesve të biçikletave dhe skuterëve elektrikë mbanin helmetë, krahasuar me 52% të atyre që përdornin mjete konvencionale të mikromobilitetit.
- 7% e përdoruesve të biçikletave elektrike dhe 9% e skuterëve elektrikë kishin konsumuar alkool para aksidentit, krahasuar me 4% të atyre që përdornin biçikleta dhe 3% të skuterëve konvencionalë.
Aksidentet ndodhnin më shpesh në zonat urbane sesa në ato rurale:
- 83% e aksidenteve të biçikletave dhe skuterëve elektrikë
- 71% e aksidenteve të mjeteve konvencionale.
Përdoruesit përjetuan lëndime të ngjashme: plagë, mavijosje, kocka të thyera dhe lëndime në kokë dhe qafë ishin më të zakonshmet.
Cilat janë kufizimet e këtij studimi?
Ky studim përfshinte vetëm personat që u trajtuan në dhomën e emergjencës, duke përjashtuar ata me lëndime më të lehta ose ata që nuk shkuan fare në emergjencë. Nuk u përfshinë as lëndimet e këmbësorëve që mund të ishin dëmtuar nga përdoruesit e këtyre mjeteve dhe nuk u përllogarit dëmtimi i pronës.
Si mund të shmangni lëndimet nga biçikletat dhe skuterët elektrikë?
Këto dhjetë masa të thjeshta mund t’ju ndihmojnë të shmangni lëndimet dhe vizitat në emergjencë:
- Përdorni helmetën. Nëse merrni një skuter ose biçikletë elektrike me qira, mund t’ju duhet të merrni helmetën tuaj pasi shumë sisteme qiraje nuk ofrojnë.
- Praktikoni. Biçikletat elektrike janë më të rënda dhe mund të kërkojnë trajtim të ndryshëm. Disa të rritur nuk kanë ngasur një skuter që nga fëmijëria, ndaj është mirë të praktikoni në një vend të sigurt pa trafik.
- Ndiqni rregullat e rrugës. Ngisni në korsitë e biçikletave dhe shmangni trotuaret. Përdorni sinjale me dorë për të lajmëruar për kthesat.
- Ngisni ngadalë. Disa biçikleta elektrike mund të arrijnë shpejtësi deri në 48 km/h. Sa më i madh të jetë shpejtësia, aq më pak kohë keni për të reaguar ndaj pengesave.
- Ulni rreziqet. Mos ngisni nën ndikimin e alkoolit apo drogës dhe mos përdorni telefonin gjatë lëvizjes.
- Ngisni vetëm. Mos shtoni pasagjerë; shumica e mjeteve janë ndërtuar vetëm për një person.
- Ngisni në mënyrë mbrojtëse. Kini kujdes për gropa ose dyer makinash që hapen papritur.
- Reflektoni. Vishni rroba reflektuese ose vendosni një dritë nëse ngisni gjatë natës.
- Sinjalizoni. Paralajmëroni të tjerët kur jeni afër duke thënë “në të majtë” kur kaloni këmbësorët ose ngasësit e tjerë.
- Kërkoni. Kontaktoni politikanët lokalë për të krijuar korsi biçikletash dhe infrastrukturë më të sigurt për mikromobilitetin.
Përfundimi
Qoftë pjesë e përditshmërisë, një udhëtim i shpejtë nga pika A në B, apo thjesht për argëtim, biçikletat dhe skuterët elektrikë janë një mënyrë e shkëlqyer për të lëvizur. Edhe pse kanë disa rreziqe, mund të bëni shumë për të minimizuar gjasat e përfundimit të udhëtimit me një vizitë në emergjencë.
