Në Francë shkaktoi reagime deklarata e ministrit francez të Arsimit, Gabriel Attal, se nuk do të lejonte që në shkolla të vishen fustane të gjata të stilit abaya dhe entari, me arsyetimin se janë kundër laicizmit, transmeton Anadolu.
Nga data 4 shtator shkollat në vend nisin periudhën e re arsimore.
Deklarata e ministrit Attal në televizionin TF1, e transmetuar para hapjes së shkollave, se nuk do të lejohet më veshja e abajave (fustaneve të gjata) në klasa dhe se do të bisedohet me drejtoritë e shkollave për zbatimin e këtij ndalimi, ka shkaktuar reagime në vend.
Nënkryetari i Këshillit Islamik të Francës (CFCM), Abdallah Zekri, tha se shpreson që ministri Attal të ketë marrë mendimin e autoriteteve fetare para një vendimi të tillë.
“Abaja nuk është veshje fetare, është një formë mode. Kur shkon në dyqane, sheh abaya, e cila është një fustan i gjatë dhe i gjerë. Nuk është një veshje fetare”, tha Zekri.
Zekri tha se abaja nuk mund të pranohet si simbol fetar dhe se presin që ministria të publikojë një tekst për arsyet e këtij ndalimi.
Duke theksuar se kjo situatë do të ishte absurde në vendet ku ekziston sundimi i ligjit, Zekri theksoi se kjo kërkesë e ministrit është kundër ligjit.
Avokati Asif Arif, një nga avokatët e Odës së Avokatëve të Parisit, iu përgjigj me ironi deklaratave të ministrit Attal dhe tha: “Franca është një Republikë Islamike me një ministër të arsimit islamik të quajtur Gabriel Attal në krye të saj. Sipas sekularizmit, ai (Attal) ka aftësinë të japë fetva/vendim fetar nëse veshja është fetare apo jo”.
Një përdorues i platformës së mediave sociale X, me emrin Marcel, i cili ka shumë ndjekës në Francë, tha: “Mendova se Gabriel Attal do të dalë në TF1 (televizion) për të bërë njoftime të rëndësishme për problemet e shkollave, por ai erdhi për të folur për abaya. Ju kujtoj se kemi probleme më të rëndësishme”.
Abaya është përfshirë edhe në raportin e Ministrisë
Në Francë, Ministria e Arsimit javën e kaluar publikoi njoftimin për media mbi raportin mbi rritjen e shkeljeve të laicizmit në shkolla.
Në tekst, pretendohej se “shkeljet e laicizmit janë rritur me 150 për qind” vitet e fundit, ku vajzat dhe djemtë veshin rroba të ngjashme me abaya, tunika dhe fustan në shkolla.
Ministria e gjeti këtë në kundërshtim me ligjin për laicizmin, të miratuar në vitin 2004, i cili ndalon simbolet fetare në shkolla.
Gazeta franceze l’Opinion në një artikull të botuar vitin e kaluar e cilësoi rritjen e preferencës së studentëve për “veshjet islame” si një lloj “epidemie”.
Më pas, presidenti Emmanuel Macron deklaroi se çdo situatë “epidemike” kërkon “masa paraprake” dhe udhëzoi ish-ministrin e Arsimit, Pap Ndiaye që “të përgjigjet me shumë qartësi ndaj të gjitha situatave ku nuk respektohen ligjet e Republikës”.
Çështja e abayas dhe laicizmit në Francë
Në Francë, ku shamia aktualisht është e ndaluar në shkollat fillore dhe të mesme, fustani i gjatë i veshur nga vajzat dhe i quajtur “abaya” konsiderohet simbol fetar.
Me ligjin e laicizmit të vitit 1905, Franca shkoi në rrugën e ndarjes së fesë nga çështjet shtetërore. Në tetor 1989, 3 nxënëse të shkollave të mesme u përjashtuan nga shkolla për refuzimin e heqjes së shamive. Kjo ngjarje hyri në literaturën politike të vendit si “Çështjet e hixhabit Creil”.
Më 27 nëntor 1989, Këshilli i Shtetit vendosi se nuk është kundër sekularizmit që studentët të mbajnë simbole që zbulojnë përkatësinë e tyre fetare.
Çështja e shamisë ka qenë temë e debatit në vend për shumë vite dhe në vitin 2004 përdorimi i simboleve fetare u ndalua në të gjitha shkollat publike fillore dhe të mesme. Ndërsa simbolet fetare të përmendura përfshijnë “shaminë”, ky ndalim preku veçanërisht vajzat muslimane që mbanin shami dhe burrat e religjionit Sikh që mbanin çallma.
Në Francë në vitin 2015, vajza 15-vjeçare e veshur me një fund të zi të gjatë nuk u lejua të shkonte në shkollë dhe çështja ishte në agjendën e ditës në vend.
