Allahu,- xhele ue ala!,- thotë:
إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ ۚ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا.
” Me të vërtetë, Allahu e mëshiron Pejgamberin, e engjëjt e Tij lutën për te.
O besimtarë, lutuni për te dhe përshëndetni ate me “salatë” dhe “selam”! .
(Sure el Ahzab: 56).
Ibn Kethiri,- Allahu e mëshiroftë!,- thotë:
” Allahu, xhele ue ala!,- përmës këtij ajeti, i lajmëron robërit e Tij, se çfarë pozite ka robi dhe i dërguari i Tij në shoqërinë e lartë , njashtu Allahu e lavdëron Muhamedin,- alejhi selam!,- tek shoqëria më e lartë, tek melaiket e afruara si dhe melaiket luten për pejgamberin,- alejhi selam.
Pastaj, Allahu urdhëroi ata që janë poshtë në tokë, që të bëjnë lutje dhe të dërgojnë salavate për Muhamedin,- alejhi selam!,- me qëllim që të bashkohen lavdatat e atyre që janë lartë në qiell me lavdatat e atyre që janë poshtë në tokë.”
Ibn Kajimi,- Allahu qoftë i kënaqur me të!,- thotë:
” Nga ajeti kuptojmë: Nëse Allahu e mëshiron dhe melaiket luten për pejgamberin alejhi selam, atëherë edhe ju bëhuni prej atyre që i dërgojnë salavete, sepse ju keni përfituar nga bereqeti i shpalljes dhe dërgimit tê tij, të mirat dhe pozitën më të lavdishme në dunja dhe ahiret.
Kuptimi i salavatit që Allahu e dërgon ndaj pejgamberit alejhi selam domethënë lavdatë, shfaqje e pozitês së lavdishme dhe fisnikêrinë e pejgamberit alejhi selam.
Kurse, salavati që ia bëjnë krijesat pejgamberit alejhi selam, domethënë lutja e krijesave për t’ia shtuar nderin dhe pozitën e lartë pejgamberit alejhi selam.
Muhamedi,- salallahu alejhi ue selem!,- ka thënê:
” Kush dërgon një salavat mbi mua, atëherë Allahu dërgon dhjetë të tilla(salavate) mbi të.”
(Shënuan: Muslimi: 4/128(kapitulli mbi namazin),
Tirmidhiu: 270/2(kapitulli mbi namazin), Ebu Davudi: 1516 dhe Nesaiu: 50/3).
Domethënë, Allahu ia kthen dhjetë salavate robit, nëse ai ia dërgon një salavat pejgamberit alejhi selam.
Kjo qëndron kështu, sepse një vepër e mirë shpërblehet me dhjetë të tilla, andaj dërgimi i salavatiti mbi pejgamberin alejhi selam është prej gjërave më të mira.
Ibn Arabiu,- Allahu qoftë i kënaqur me të!,- thotë: Nëse thuhet se Allahu ka thënë:
” Kush punon vepër të mirë, do të shpërblehet dhjetë fish.”
(Sure el En’am: 160).
Pse të përmendet ky hadithë?
Ne i themi se: Përfitimi është i madh, sepse Kur’ani na mëson se kush bën një të mirë, do t’i dhjetëfishohet.
Salavati mbi pejgamberin alejhi selam llogaritet vepêr e mirê sipas Kur’anit dhe do t’i dhurohen dhjetë gradë në Xhenet.
Mirëpo, Allahu na bëri me dije se ai që dërgon një salavat mbi Muhamedin alejhi selam, atëherë Allahu do ta bekoj dhjetë herë.
E përmendja e robit nga ana e Allahut, është më e madhe sesa shpërblimi i dhjetëfishuar.
Dhe këtë e vërteton edhe vetë fakti se Allahu nuk ka caktu shpërblim tjetër të përmendjes së Tij, pos se ta përmend atë Allahu në shoqêritë e larta, e gjithashtu si shpërblim kush e përmend pejgamberin alejhi selam, Allahe e ka bërë njejt përmendjen e tij.”
Hafidh el Iraki-, Allahu qoftë i kënaqur me të!,- ka thënë:
” Dhe Allahu nuk u mjaftua me shpërblimin e dhjetë të mirave.
Por, shtoi edhe shlyerjen e dhjetë veprave të këqija si dhe ngritjen e dhjetë gradave më lartë në botën tjetêr(në xhenet), ashtu siç është cekur në hadith.”
Transmetohet nga Ebu Hurejra,- Allahu qoftë i kënaqur me të,- se i dêrguari i Allahut,- salallahu alejhi ue selem!,- ka thënë:
” I poshtêruar qoftë ai njeri, tek i cili përmendem unë, e ai nuk më dërgon salavat mua.
I poshtêruar qoftë ai i cili i arrinë prindërit e tij gjallë në pleqëri e nuk bëhen shkak prindërit(kujdesi ndaj tyre) për të hyrê ky në xhenet.
Dhe i poshtëruar qoftë njeriu i cili e arrinë Ramazanin, por Ramazani kalon pa iu falur mëkatet.”
(Shënon: Tirmidhiu në Tuhvetul Ahuedhi; 6413(kapitulli mbi lutjen- dhe thotë hadithi është hasen garib).
Hakimi: 1/549.
Ndërsa Shejh Albani thotë se hadithi është sahih dhe transmetuesit e këtij hadithi janë të vërtetë).
Transmetohet nga Abdullah Ibn Mes’udi,- Allahu qoftë i kënaqur me të!,- se i Muhamedi,- salallahu alejhi ue selem!,- ka thënë:
” Allahu posedon melaike, tê cilët udhëtojnê nëpêr tokë, dhe m’i përcjellin selamet(përshëndetjet) e umetit tim.”
(Shënon: Nesaiu: 3/43, Hakimi: 2/421, e saktësoi Dhehebiu.
Shejh Albani thotë: Hadithi është sahih dhe transmetuesit e hadithit janë të saktë).
Transmetohet nga Abdullah ibn Amrun,- Allahu qoftë i kënaqur me tê!,- se ka thënë: ” I Dërguari i Allahut,- salallahu alejhi ue selem!,- ka thênê:
” Kush më dërgon salavat mua, ose lutet që Allahu të më japë mua vesilen(ndërjmetësimin), ai e meriton(e ka hak) shefatin tim.”
(Shënon: Muslimi: 3/85(kapitulli mbi namazin), Ebu Davudi: 519(kapitulli mbi namazin), Tirmidhiu:13/102, Nesaiu: 2/25,26(kapitulli mbi Ezanin).
Transmetohet nga Ebu Hurejra,- Allahu qoftë i kënaqur me të,- se i dêrguari i Allahut,- salallahu alejhi ue selem!,- ka thënë:
” Nuk ka mundësi të ulen ndonjê ndejë(takim) një popull(disa burra), e ata në atê takim(mexhlis) nuk e përmendin Allahun dhe nuk dërgojnë salavate mbi Pejgamberin alejhi selam.
E që kjo ndejë tê mos bëhet keqardhje për ta Ditën e Kijametit.
Në dasht Allahu i falë dhe në dasht i dënon.”
(Shënon: Tirmidhiu: në Tuhuetul Ahuedhi: 244(kapitulli mbi duanë), kurse Shejh Albani e vlerëson si Sahih).
Në ditën e xhuma êshtë e pëlqyer të dërgohet sa më shumë salavate mbi Pejgamberin alejhin selam.
Argument për këtë është transmetimi i cili vjen nga Eus ibn Eusi,- Allahu qoftë i kënaqur me të!,- i cili na rrëfen se Pejgamberi,- salallahu alejhi ue selem!,- ka thënë:
” Dita më e mirë nga ditët e juaja është dita e xhuma.
Allahu në këtë ditë e krijoi Ademin alejhi selam, në këtë ditë Allahu ia mori shpirtin, nê këtë ditë do të ndodhë fryerja e surit dhe Kiametit, andaj shpeshtoni salavatet mbi mua, sepse salavetet e juaja më paraqiten mua.
I thanë: Si ka mundësi të paraqiten salavatet tona ty, kur ti je i kalbur në varr?
Pejgamberi,- alejhi selam!,- tha: Allahu,- azze ue xhele!,- ia ka bërë haram tokës t’i hajë trupat e të dërguarëve të Allahut.”
(Shënon: Muslimi: 4/124,125(kapitulli mbi namazin), Maliku në muvetanë e tij: 1/165,166, Tirmidhiu: 12/95(kapitulli mbi tefsirin), Ebu Davudi: 967, dhe Nesaiu: 3/45,46).
Kurse sa i përket formave se si të dërgohen salavatet mbi Pejgamberin alejhi selam:
Transmetohet nga Ebi Mes’ud el Ensari,- Allahu qoftë i kënaqur me të!,- se ka thênë:
” Ishim ulur në një mexhlis me Sa’d ibn Ubaden. Dhe erdhi Pejgamberi alejhi selam.
Beshir ibn Sa’di, i tha:
” Allahu na ka urdhëruar të dërgojmë salavate mbi ty, si t’i dërgojmë salavatet?
Pejgamberi,- alejhi selam!,- qëndroi i heshtur aq shumë, saqë dêshiruam të mos e kishte pyetur.
Pastaj, Pejgamberi alejhi selam tha:
” Allahu im lavdëroje Muhamedin dhe familjen e tij, ashtu siç e lavdërove familjen e Ibrahimit dhe bekoje Muhamedin dhe familjen e tij, ashtu siç e bekove familjen e Ibrahimit para tërë botës, sepse vetëm Ty të takon falênderimi dhe Lavdi.
Dhe selamin(salavatet) prej tash e dini(e mësuat se si të më dërgoni salavate).
(Allahume Sali ala Muhamedin ue ala ãli Muhamed, kema salejte alã Ibrahime ue alã ãli Ibrahime, ue bãrik alã Muhamed, ue alã ãli Muhamed, kemã bãrekte alã ãli Ibrahime fil Ãlemine, inneke hamidun mexhidun.
Autor: Shejh Ahmed Ferid
Nga arabishtja: Suad B. Shabani.